De 7 voedingsinzichten voor nierpatiënten uit ons nascholingsartikel voor artsen

Heb je je weleens afgevraagd of er meer is dan zoutarm eten? Of dat voeding een grotere rol zou kunnen spelen om je nierfunctie te behouden? Maar op welke aspecten in de voeding zou je dan moeten letten? Vragen waar we jou een antwoord op willen geven!

Hoe goed doen je nieren het?

Je nierfunctie wordt ook wel uitgedrukt in ‘eGFR’, de geschatte glomerulaire filtratiesnelheid. De eGFR geeft de snelheid aan waarmee de nieren de afvalstoffen uit het bloed filteren. Een jong en gezond persoon heeft een eGFR van rond de 100, vandaar dat de arts de nierfunctie vaak in percentages aanduidt. Onder andere de eGFR bepaalt in welk stadium van het ziekteverloop jij je bevindt. Een andere belangrijke factor voor het bepalen van het stadium van het ziekteverloop, is het eiwitverlies in de urine. Hoe erger de nierschade, hoe meer eiwitverlies. De tabel hieronder geeft de stadia van het ziekteverloop weer op basis van de eGFR en het eiwitverlies. Daarnaast geeft deze tabel ook een risicoschatting voor chronische nierschade en hart- en vaatziekten op basis van de eGFR en eiwitverlies.

Val je in de groene, gele of oranje categorie? Dan kan de juiste voeding helpen om je nierfunctie te behouden of zelfs te verbeteren! Hiervoor ontwikkelen we het Beterschappen programma. Val je in de rode categorie? Dan heb je individuele begeleiding van een diëtist nodig om jou te helpen bij het vinden van een passend voedingspatroon.

Wat kan er gebeuren als je met voeding gaat experimenteren?

Eddie van Breukelen, de oprichter van Beterschappen, werd in 2009 gediagnosticeerd met IgA-nefropathie. In 2016 begon hij een experiment met zijn voeding, wat inhield dat hij bijna uitsluitend plantaardige producten ging gebruiken. Het resultaat mocht er zijn: een nierfunctie die verbeterde van stadium 2 naar stadium 1! Zijn belangrijkste ervaring is dat je veel verder kunt gaan met voeding en leefstijl dan alleen het standaardadvies; bij hem met positief effect. In de Wisselwerking, het ledenblad van de Nierpatiënten Vereniging Nederland (NVN), in de editie van juni 2018, kun je in een interview meer lezen over Eddie en Beterschappen. Daarnaast schreven de oprichters van Beterschappen een nascholingsartikel over de nieuwe inzichten van voeding bij nierschade. Deze inzichten worden hieronder kort weergegeven en in de toekomst zullen we per topic informatie plaatsen dat dieper in zal gaan op de inhoud.

De 7 voedingsinzichten om nierschade te vertragen

1. Sterkere zoutbeperking geeft gezondheidswinst! Beperk je dagelijkse inname van natrium. Van deze maatregel zullen veel nierpatiënten zich bewust zijn, maar het is niet altijd makkelijk om dit in praktijk te brengen.
2. Meer kalium in plaats van minder. Een hogere kalium-inname is gunstig voor een betere controle van de bloeddruk en kan zelfs nierfunctieverlies tegengaan.
3. Eiwit, niet te veel beperken. Het beperken van rood vlees in je voeding en het grotendeels vervangen van dierlijk eiwit door plantaardige eiwit kan je nieren helpen. Ga op zoek naar je optimale eiwit-inname.
4. Inzicht in je fosfaatinname. Hoge fosfaatwaarden in je bloed bevorderen aderverkalking en hartfalen, wat een groter probleem wordt naarmate je nierfunctie achteruit gaat. Maar hoe weet je hoeveel fosfaat er in je voeding zit? Sinds juni 2018 heeft het voedingsberekeningsprogramma ‘de Eetmeter’ van het Voedingscentrum de mogelijkheid om de hoeveelheid fosfaat in je dieet te berekenen.
5. Meer water drinken beter? Meer drinken dan je dorstgevoel voorkomt de nierschade die anders veroorzaakt wordt als gevolg van een te lage vochtinname.
6. Vet slecht? Gebruik de juiste vetten voor het bereiken van de meest optimale verhouding van vetzuren in je bloed. Vooral het minderen met verzadigd vet uit rood vlees lijkt invloed te hebben.
7. Omhoog met die vitamine D! Een vitamine D-tekort bevordert het ontstaan van een hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten. Verhoog bijvoorbeeld je inname van vette vis als zalm, haring en makreel. Laat je vitamine D bepalen en zorg dat je geen tekort hebt.

Beterschappen wil laten zien dat er, voor jou als patiënt, meer is dan alleen het gebruik van medicatie en minderen met je zoutgebruik. Achter de schermen zijn we bezig met het opzetten van een groepsprogramma wat in januari 2019 zal starten binnen ziekenhuizen in de provincie Gelderland. In de tussentijd zullen we op de website informatie plaatsen over voeding en hoe dit van invloed kan zijn op jouw gezondheid. Stay tuned!